TỤC “BẮT VỢ”: CHẮT LỌC NÉT ĐẸP, XỬ LÝ BIẾN TƯỚNG

Tục “bắt vợ” hay “kéo vợ” vốn là phong tục cổ truyền có tính nhân văn, phản ánh truyền thống tốt đẹp của đồng bào một số dân tộc thiểu số

Bạn đang xem: TỤC “BẮT VỢ”: CHẮT LỌC NÉT ĐẸP, XỬ LÝ BIẾN TƯỚNG

Liên quan đến tục “bắt vợ” còn có những khái niệm như “kéo vợ”, “kéo dâu”, “trộm vợ” là những tập quán hôn nhân lâu đời của đồng bào một số dân tộc thiểu số như người Mông, người Dao đỏ ở các tỉnh miền núi phía Bắc và người Thái ở tỉnh Nghệ An.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho rằng, tục “kéo vợ” hay “kéo dâu” là một phong tục cổ truyền có tính nhân văn, phản ánh truyền thống tốt đẹp của đồng bào một số dân tộc thiểu số. Phong tục này tôn trọng nguyên tắc hôn nhân tự nguyện đã được ghi nhận trong Luật Hôn nhân và Gia đình; đồng thời hạn chế tục thách cưới cao, gây tốn kém cho các gia đình ở một số nơi.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy

Xem thêm : 83,4% người nhiễm HIV điều trị ARV có thẻ bảo hiểm y tế – Chương trình mục tiêu quốc gia – Cổng thông tin Bộ Y tế

Tuy nhiên, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cũng thừa nhận, gần đây, “kéo vợ” chuyển sang hình thức “cướp vợ”, “bắt vợ” ở một số nơi với các kiểu biến tướng khác nhau, như lợi dụng tục kéo vợ để “cướp”, “bắt” các cô gái. Đối tượng tổ chức “cướp vợ” chủ yếu là thiếu niên, còn nam nữ thanh niên đến tuổi trưởng thành hầu như không vi phạm. Đây không phải hiện tượng phổ biến trong cộng đồng các dân tộc thiểu số, nhưng với sự phát triển của công nghệ thông tin, hiện tượng này được một số cá nhân quay video và phát trên mạng xã hội, gây tò mò và làm theo ở một bộ phận người trẻ tuổi. Sự việc “cướp vợ”, “bắt vợ” không chỉ không phù hợp với phong tục tập quán tốt đẹp mà còn trái với các quy định của pháp luật hiện hành.

Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền, Ủy ban Dân tộc Đinh Xuân Thắng cũng khẳng định, “kéo vợ” là một nét phong tục truyền thống tốt đẹp của một số đồng bào dân tộc thiểu số từ xưa đến nay. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, phong tục này bị “biến tướng”, bắt dâu một cách cưỡng bức, vấn nạn trên cần có những giải pháp ngăn chặn kịp thời. Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền, Ủy ban Dân tộc Đinh Xuân Thắng nhấn mạnh, hôn nhân ngày nay bất luận về mặt phong tục, thì nó phải dựa trên luật pháp để bảo đảm sự tự do, sự bình đẳng yêu thương của các đôi nam nữ của thế hệ thanh niên.

Phó Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền, Ủy ban Dân tộc Đinh Xuân Thắng

Nhiều ý kiến cũng thừa nhận, tục “kéo vợ” vốn đề cao vai trò của người phụ nữ, giảm chi phí không hợp lý trong lễ cưới, đó là văn hóa tốt đẹp. Tuy nhiên, cần hiểu đúng để gìn giữ, bảo lưu, cũng như tránh các hành vi lợi dụng phong tục tốt đẹp này. Hiện nay, có một số người kém hiểu biết, đặc biệt là lớp trẻ chưa hiểu phong tục nên vi phạm, nhưng cũng có trường hợp lợi dụng vì mục đích khác. Chúng ta nên coi “kéo vợ” là tập quán lâu đời, không phải hủ tục, vấn đề là ở chỗ nó bị biến tướng, lợi dụng. Chúng ta không bỏ tập quán ấy mà xử lý những vấn đề phát sinh. Nếu xem như hủ tục, sẽ loại bỏ một tập quán, còn xử lý biến tướng, lạm dụng, sẽ làm tập quán đó tốt đẹp hơn và được duy trì…

Theo các chuyên gia, cần có giải pháp xử lý hài hòa, vừa gìn giữ tập tục văn hóa dân tộc, nhưng cũng tránh biến tướng, dẫn tới tình trạng tảo hôn, đa thê, vi phạm quyền con người, đặc biệt là quyền trẻ em… Các chuyên gia cho rằng, cần phân biệt rõ tục “kéo vợ” với các biến tướng, dựa trên tiêu chí quan trọng nhất là sự đồng thuận của đôi nam nữ. Với những trường hợp lợi dụng phong tục, có dấu hiệu cưỡng ép, dứt khoát phải xử lý nghiêm để nêu gương.

Xem thêm : Tuyển sinh đại học 2019: Các trường quân đội xét tuyển những khối nào?

Giải pháp tuyên truyền, vận động được nhiều tỉnh, thành phố thực hiện và đã đạt kết quả nhất định. Các chuyên gia cho rằng, thời gian tới cần phát huy vai trò của cơ sở, người uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, đoàn thể, đồng thời qua hương ước, luật tục… giúp đồng bào hiểu rõ những nét đẹp về phong tục tập quán và những hành vi biến tướng, lợi dụng. Việc tuyên truyền trên mạng xã hội với những phương thức phù hợp với sự tiếp cận của giới trẻ cũng cần được chú trọng.

Các ý kiến cũng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quan tâm bảo tồn phong tục tập quán tốt đẹp, nhưng cũng nghiên cứu, vận động loại trừ những gì không còn phù hợp khỏi đời sống xã hội. Theo đó, cần nâng cao hiệu quả hoạt động của cán bộ chính quyền, đoàn thể ở cơ sở, công tác giáo dục trong nhà trường về hôn nhân và gia đình, vận động xóa bỏ những tập tục lạc hậu, những biến tướng tiêu cực. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và thực thi nghiêm minh theo pháp luật về hôn nhân, gia đình. Về lâu dài, cần triển khai tốt các chính sách phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần đồng bào dân tộc thiểu số.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh, trong thời gian tới, chúng ta cần tuyên truyền sâu, rộng, hiệu quả về Luật hôn nhân và gia đình cho đồng bào các dân tộc thiểu số, vận động không kết hôn khi chưa đủ tuổi, kết hôn cận huyết thống; triển khai có hiệu quả các chương trình, kế hoạch về bài trừ hủ tục lạc hậu, giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng dân tộc thiểu số. Đồng thời, tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động để đồng bào hiểu đúng và đầy đủ về các giá trị truyền thống, nét đẹp văn hóa của tập tục “kéo vợ”; cũng như các mặt trái không phù hợp thuần phong, mỹ tục, các hành vi biến tướng tục “kéo vợ”; triển khai tốt các chính sách phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số; giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Bên cạnh các giải pháp trên, các chuyên gia cho rằng, cần xử lý thật nghiêm minh theo quy định của pháp luật về việc lợi dụng Tục “kéo vợ” để vi phạm Luật Hôn nhân và Gia đình, vi phạm quyền con người, ảnh hưởng thuần phong mỹ tục trong đời sống nhân dân./.

Nguồn: https://anphuq2.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục